- İnsanın nefsi yaradılış itibariyle helua gibidir. Helua doymak bilmeyen bir hayvandır, bir mahlûktur. Ne yerse yesin, doymaz. Taş, kaya, ağaç ne bulursa yer, yine de doymaz. İşte insanın nefsi böyledir. Hiçbir zaman bu bana yeter demez. Hep bu da bana lazım der. Onun için, nefsi ne kadar beslerseniz, o kadar çok ister. Onun arzularına biraz gem vurmakta fayda vardır.
- İnsanlar üç sınıftır. Birincisi; normal insanlar, seninki senin, benimki benim der. İkincisi; benimki benim, seninki de benim diyen nefslerine tabi insanlar. Üçüncüsü de; müslimân ahlakında olanlar ki, seninki senin, benimki de senin der. Söylemesi kolay, yaşaması zordur.
- İnsanın nefsi itiraz doludur. Ne derseniz deyin hayır der.
- İnsanlar nefsinin peşinde koşuyorlar. Eğer siz nefsinize muhalefet ederseniz, mutlaka Hakka kavuşursunuz
- İnsan demek muhtaç demektir. Allahü tealanın yarattığı her şeye biraz daha gönlünü bağladıkça Allahü tealanın rızasından biraz daha uzaklaşır. Dolayısıyla, Allahü tealanın rızası insanların muhtaç olduğu şeyleri bırakmasına bağlıdır. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki; Bu kainatta yaratılan her şey insana faydalı olması için yaratılmış, ama insanoğlu ihtiyacı olduğu her şeye kalbini bağladığı müddetçe, bağladığı miktarca Allahü tealadan uzaklaşır. Böylece insan mahlukatın en kötüsü olur. Ölçü Allahü tealaya yakınlık ve uzaklıktadır.
Hüseyin Hilmi Işık (rahmetullahi aleyh)