Bâyezîd-i Bistâmî “kuddise sirruh” hazretleri buyurdular ki;
Şu on şey insanın maddî ve manevî yapısını tahrip eder:
1- Dînine önem vermeyen kimseyle arkadaşlık etmek,
2- Hayırlı ve yararlı kişilerden ayrılmak, onlarla dostluk kurmamak,
3- Nefsin isteklerine boyun eğip, onun peşine takılmak,
4- İslâmiyyetden uzaklaşmak,
5- Dinden olmayan şeyleri din adına uydurup [bid’at meydâna çıkarıp], dîne sokan kimselerle [bid’at sâhipleri ile]oturup kalkmak,
6- Dünyâ ve âhıret için yararlı olmayan şeylerle uğraşmak ve bu tür şeyleri arzûlamak,
7- Halkı kötü zan altında tutmak,
1- Dînine önem vermeyen kimseyle arkadaşlık etmek,
2- Hayırlı ve yararlı kişilerden ayrılmak, onlarla dostluk kurmamak,
3- Nefsin isteklerine boyun eğip, onun peşine takılmak,
4- İslâmiyyetden uzaklaşmak,
5- Dinden olmayan şeyleri din adına uydurup [bid’at meydâna çıkarıp], dîne sokan kimselerle [bid’at sâhipleri ile]oturup kalkmak,
6- Dünyâ ve âhıret için yararlı olmayan şeylerle uğraşmak ve bu tür şeyleri arzûlamak,
7- Halkı kötü zan altında tutmak,
8- Üstünlük taslamak,
9- Dünyalıktan yana üzüntüye kapılmak,
10- Âhıreti düşünmemek.
9- Dünyalıktan yana üzüntüye kapılmak,
10- Âhıreti düşünmemek.
On şey insan varlığını öldürür:
1- Terbiye azlığı,
2- Cehâlet çokluğu,
3- Halktan nimet beklemek,
4- Şehvet azgınlığı, nefs kudurganlığı,
5- Baş olma sevdâsı,
6- Dünyâya lüzûmundan fazla meyl etmek,
7- Allahü teâlâ katında nefs ile dostluk kurmak,
8- Çok yemek,
9- Çok uyumak,
10- Kalabalığa uymak.
1- Terbiye azlığı,
2- Cehâlet çokluğu,
3- Halktan nimet beklemek,
4- Şehvet azgınlığı, nefs kudurganlığı,
5- Baş olma sevdâsı,
6- Dünyâya lüzûmundan fazla meyl etmek,
7- Allahü teâlâ katında nefs ile dostluk kurmak,
8- Çok yemek,
9- Çok uyumak,
10- Kalabalığa uymak.
On şey insanı aşağılık yapar:
1- Öfke ve hiddet,
2- Kin ve nefret,
3- Büyüklenme,
4- Zulm ve haksızlık,
5- İnat yollu mücâdele,
6- Cimrilik,
7- Başkasına ezâ ve cefâ etmek,
8- Mümîn kardeşine saygısızlık,
9- Kötü huy ve fenâ ahlâk,
10- İnsâf ölçülerini aşmak.
1- Öfke ve hiddet,
2- Kin ve nefret,
3- Büyüklenme,
4- Zulm ve haksızlık,
5- İnat yollu mücâdele,
6- Cimrilik,
7- Başkasına ezâ ve cefâ etmek,
8- Mümîn kardeşine saygısızlık,
9- Kötü huy ve fenâ ahlâk,
10- İnsâf ölçülerini aşmak.
Talebesi Ebû Mûsâya şöyle nasihatte bulundu:
Sana yaşadığın müddetçe, tamâmen Allahü teâlâ’ya yönelmeni, yüzünü hiçbir vakit Ondan çevirmemeni tavsiye ederim. Şüphe yok ki, Ona kavuşacak ve Onun yüce huzûrunda duracaksınız. Ve sen bütün işlediklerinden mesûl tutulacaksın. Sakın gâfil olma. Gaflet uykusundan bir ân önce kendini kurtar. Hiç kimseyi Ona tercîh etme. Sana gelen belâlara sabır et. Allahü teâlâ’nın hükmüne ve kazâsına rızâ göster. Allahü teâlâ’nın verdiğine kanâat et. Allahü teâlâ’ya güven, va’d ettiklerinin mutlaka yerine geleceğine inan. Rabbine tevekkül eyle. Her işinde Onun inâyetini iste. Onun emirlerine riâyet et. Hayâtda olduğun müddetçe bu dediklerimi yapmaya çalış. Halkı bırakıp, Hakka yönel. İşini Ona ısmarla!
İslâm Âlimleri Ansiklopedisi