Oruçla ilgili Çeşitli Sualler
Türkiye takviminde, Fazilet takviminde bildirilen imsak vaktine göre hareket edildiyse olur. Ama diğer takvimler ihtiyat payını kaldırdılar. Onların imsak vakti, sabah namazının giriş vaktidir. Eğer bu takvimlere uyup, bunların imsak vaktine kadar yenilip, içildiyse olmaz.
Tabiî, nâfile ibâdetleri gizlemek gerekiyor. Sebebine gelince, bunları Allahü teâlâ emretmemiştir, insanı kibir ve ucuba götürebilir. Üç ayların içerisinde olduğumuz için tabîî karşılanır. Bunları da kazaya desek mahzuru olmaz. Ola ki şüpheli bir şeyi vardır. Kazaya niyet edersek kaza orucu deriz, o zamân da problem kalmaz.
Nefes darlığınız var ve günde birkaç defa ilaç alıyorsunuz. Oruç tutamazsınız. Sıkıştığınız zaman fıs fıs yapıverseniz, orucunuz bozuluyor. Ömür boyu bu hastalığa yakalanmış iseniz ve şifâ bulmuyorsanız, fidye verirsiniz. Bir aylığı elliikibuçuk kilo un eder. Elliikibuçuk kilo un bedeli olarak bir çeyrek altın verirsiniz.
Şâfii mezhebinde farklı bir durumu var. Hanefi mezhebinde, hasta olup iyi olamayacak, yaşlı olan fidye verir. Hasta olup tutamayan, iyi olursa fidye vermiş olsa da, tutmadıklarını kaza eder.
Fıtra ile fidye ayrıdır. Fidye oruç tuttamayanın vermiş olduğu bedeldir. Ama fıtrada da, fidyede de bildirilen ölçü aynıdır. Hamile olan kadın, seferi olan kimse, Ramazan-ı şerifde hasta olan kimse bunları hiç tutmaz demek değildir. Kaza edecekler. Edemeyecek durumda olan fidye verir. Fidyeyi bu şekilde anlamak, bu şekilde bilmek gerekir.
Fıtra da, fidye de bildirilmiş. Buğday ve undan 1750 gram, arpa, kuru üzüm ve hurmadan 3,5 kilogram kişi başınadır. Fidyede de bunlardan birisi tercih edilir. Bu maddeler bir günlüktür.
Fidye verilmesi gerekir. Fidye de, günlük 1750 gram undur. Aylık 52,5 kilo un eder ve bunun bedeli bir çeyrek altın verildiği zaman rahat karşılar. Hatta bir gram altınlar var, o bile karşılayabilir.
Fakir olup, fidye veremeyecek durumda olan, duâ eder, istiğfar eder.
Oruç tutarken ihtiyatlı hareket etmeli ve Türkiye takvîminin bildirmiş olduğu imsâk vaktinde yeme, içmeyi bırakmalıdır. Eğer Türkiye takvîmi yoksa, NamazVakti.com adresine girip; kendi vilâyetimizi, kazamızı yazarak çıkartabiliriz. Hâl böyle iken, elimizdeki bu imkânları kullanmazsak, yarın âhiretde Allahü teâlâ bunun hesâbını sorar.
Bir emri yerine getirmeyen günâha girer. Bir de Allahü teâlâ korusun, orucu hafîfe aldı ise, (bu zaman da aç durmak falan..., böyle ibâdet mi olur) dese, bunun için kabûl etmese, bunun için tutmasa kâfir olur. Allahü teâlâ muhâfaza buyursun.
Bir emri yerine getirmeyen günâha girer. Oruç, Ramazan ayında farzdır. Dînimizin bildirdiği özürler var. Bu özürler sebebi ile tutulamazsa günâha girilmez. Ama sonra ilk fırsatta bunların kaza edilmesi lâzımdır. Kaza edilmezse, günâhı artar, buyuruluyor. Devamlı sûretle haram işlenilmiş olur ve bunun bedelini de âhiretde ödetirler. Eğer Allahü teâlâ korusun, oruç hafife alınırsa, bu zamanda böyle aç durmak falan, böyle ibâdet mi olur dense, bunun için kabul edilmese, tutulmasa kâfir olunur.
Allahü teâlânın emirlerine muhâlefet edenlere elbette buğz etmelidir. Ama bunu açıktan söyleyip, fitneye de sebebiyet vermemelidir.